ليكنه: انديال ساپى

که يو مسلمان نارينه يا ښځينه د ناروغۍ، سفر يا د بل کوم شرعي عذر له امله د رمضان روژې ونه نيسي،  نو د توان لرلو په حالت کې په دوى واجب دى چې رمضان د مياشتى له راتلو څخه مخکى يې د شعبان په مياشت کې قضايي راوړي، او پرته له شرعي عذر څخه يې قضايي بايد له راتلونکى رمضان څخه وروسته نه کړي.

 

عَائشَة ـ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا ـ فرمايى: «كَانَ يَكُونُ عَلَيَّ الصَّوْمُ مِنْ رَمَضَانَ، فَمَا أَسْتَطِيعُ أَنْ أَقْضِيَهُ إِلاَّ فِي شَعْبَانَ».

قال الراوي الشُّغْلُ مِنْ رَسُولِ اللهِ ـ صلى الله عليه وسلم ـ، أَوْ بِرَسُولِ اللهِ ـ صلى الله عليه وسلم ـ».

ژباړه: په ما باندې به رمضان د مياشتى قضايي روژې پاتى وي، ما نشو کولاى چې د شعبان د مياشتى پرته د هغې قضايي راوړم.

رواى وايى:" رسول صلى الله عليه وسلم سره د مشغولتيا له امله يې نشو کولاى.

بخاري (1950) مسلم (1146).

  بل ځاى عَائشَې ـ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا ـ فرمايلې دې: «إِنْ كَانَتْ إِحْدَانَا لَتُفْطِرُ فِي زَمَانِ رَسُولِ اللهِ ـ صلى الله عليه وسلم ـ فَمَا تَقْدِرُ عَلَى أَنْ تَقْضِيَهُ مَعَ رَسُولِ اللهِ ـ صلى الله عليه وسلم ـ حَتَّى يَأْتِيَ شَعْبَانُ».

ژباړه: کچېرته له مونږ څخه به کومې يوې د رسول ـ صلى الله عليه وسلم ـ په ﺯمانه کې روژه ماته کړه، نو نه توانيدله چې د رسول ـ صلى الله عليه وسلم ـ سره قضايي راوړي تر دې چې د شعبان مياشت به راغله.

مسلم (1146).

همدا رنګه عَائشةَـ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا ـ فرمايى: «مَا كُنْتُ أَقْضِي مَا يَكُونُ عَلَيَّ مِنْ رَمَضَانَ إِلاَّ فِي شَعْبَانَ، حَتَّى تُوُفِّيَ رَسُولُ اللَّهِ ـ صلى الله عليه وسلم ـ».

ژباړه: د شعبان له مياشتى پرته به ما رمضان د مياشتى د پاتو روژو قضايي نه راوړله، تر څو چې رسول ـ صلى الله عليه وسلم ـ وفات شو.

ترمذي (783).وګوره "إراوء الغليل" د امام ألباني(944).

په پورتنيو حديثونو کې أمّ المؤمنين عائشې ـ رضي الله عنها ـ د هغه لامل يادونه کړې ده چې له امله يې هغې او د نبي ـ صلى الله عليه وسلم ـ نورو بيبيانو نشو کولاي چې د شعبان د مياشتى مخکى رمضان د پاتى روژو قضايي راوړي چې هغه د رسول الله ـ صلى الله عليه وسلم ـ سره مشغوليدل و.

امام عيني رحمه الله په عمدة القاري کې وايى:" د مشغولتيا نه مراد دا دى: چې هغې به خپل ځان رسول الله ـ صلى الله عليه وسلم ـ ته برابر کړى و، په ټولو وختونو کې به هغه د رغبت پوره کولو ته چمتو وه، د شعبان په مياشت کې چې به کله رسول ـ صلى الله عليه وسلم ـ روژه نيوله، نو عائشه ـ رضي الله عنها- به هم د قضايي روژو نيولو ته وﺯګاره شوه...

له دې حديث څخه معلوميږي: چې قضايي روژو د نيولو وخت پراخه دى خو شعبان د مياشتى په راتلو سره لنډيږى،

د شعبان په مياشت کې د عائشې ـ رضي الله عنها- د قضايي راوړلو له حرص څخه معلوميږى چې د رمضان  قضايي روژې دبل رمضان راتلو پورې وروسته کول جائز ندې، کچېرته بل رمضان داخل هم شي نو قضاء راوړل واجب دى او ساقطيږى نه".

عمدة القاري(11/55-56).

ابن حجر رحمه الله وايى:" د شعبان په مياشت د عائشې - رضى الله عنها- د قضايي راوړلو له حرص څخه څرګنديږى چې د رمضان قضايي روژې نيول تر دې حده وروسته کول جائز ندې چې ترڅو بل رمضان داخل شي".

فتح الباري(4/191).